Home Contact Us Tola Katoonki
Download Pashto Font
دخپریدو نیټه ٧٨ / ١ / ٦٢١  هـ ل  | 2011-02-25  م  خپرندوی : ليکوال چا پي بڼه

دصدیق کاوون توفاني شعرونه

زرغونې هيلې
زما وطنه يه زما د شنو يادونو باغه
زما د ستړو ارمانونو د دمې منزله
زما جنت ، زما دوزخ، زما ثواب او ګناه
زما سپرلى، زما خزان، زما د مینې ګله
* ****************** *
و مې ليدل چې په غمجن زړګي دې اور ولګېد
ومي ليدل چې له سينې نه دې لمبې پورته شوې
ومې ليدل چې د سكروټو په توفان لاهو شوې
ومې ليدل چې له لمنې دې ايرې پورته شوې
* ****************** *
ومې ليدل چې د آسمان لمنه ډكه شوله
ستا د سرو ګلو په رنګينو رژېدلو پاڼو
ومې لېدل چې د افق شونډې ګلګونې شولې
ستا د غوټيو په نيمزالو نښتېځلو پاڼو.
* ****************** *
ومې ليدل چې خوشحاليو درنه كډه وكړه
ومې ليدل چې دركې وچ شول د خندا ګلونه
ومې ليدل چې د خزان بادونو ورژول
هم د شينكيو سر درو هم د بيد ياګلونه.
* *******************
ومې ليدل چې په باغونو دې لمبې پورې شوې
ومې ليدل په چمنونو دې اورونه ګډ شول
ومې ليدل چې په بلبلو دې ماتم ولګيد
ومې ليدل چې په ګلبوټو دې لوونه ګډ شول
* ****************** *
ومې ليدل چې توره شپه درباندې بره شوله
ومې ليدل چې ورېځو هير كه سپين سبا درځنې
ومې ليدل چې سپوږمۍ پريوته او ستوري توي شول
ومي ليدل چې مروره شوه رڼا درځني .
* ****************** *
خو يه وطنه يه زما د شنو يادونو باغه
تل به سېلۍ ، تل به د ژمي تاړاكونه ، نه وي
ورېځې به وركې شي، د لمر لوڼې به ونڅېږي
تل به دا توره تروږمۍ، دا ماښامونه، نه وي
****************** * *
شپه لا كه هر څومره اوږده هم شي تلپاتې نه ده
وريځې كه هر څومره تيارې وي جاودانې نه وي
د ساړه ژمي يخ وهلې او سړې سېلۍ به
تل د باغونو په رګونو كې روانې نه وي.
****************** * *
د پسرلي ناوې به وسپړي د زلفو ولونه
په شنه لمنه به دې وټومبي غمي د ګلو
په سرو غاټولو به رنګينې شي شګنې تالې
په چمنونو كې به جوړه شي سيالي د ګلو
* ****************** *
باران به پاڅوي له خوبه د ډاګونو بوټي
وږمه به بيا سوو، سپېرو لښتو ته سا وركړي
شبنم به پرېمينځي په مينه د غوټيو سترګې
لمر به د ګلو اننګيو ته ځلا وركړي.
****************** * *
په خړو دښتو به روان شي د رنګونو بهير
په سپېرو بوټو به رابره شي دګل سندره
په سرو غوټيو به جړاوې شي د ونو غاړې
په باغ او راغ به راخپره شي د بلبل سندره.
* ****************** *
په تورو ورېځو كې به تم شي د سكروټو باران
د شپې په څڼو كې به وچ شي د لمبو ګلونه
د تروږمۍ سينه به څيرې شي د لمر په توره
د شفق باغ كې به سمسور شي د سپېدو ګلونه.
****************** * *
بيا به ګلان په وربل كېږدي كليوالې نجونې
بيا به باغونو ته ستنې شي مسافرې مرغۍ
بيا به په غرونو كې غرڅې دمشكو ساه وكري
بيا به په ځالو راخورې شې مهاجرې مرغۍ.
* ****************** *
بيا به د ګلو په سين ولامبي شډلې دښتې
بيا به خړوب شي په شنېليو دا سپېره ډاګونه
بيا به د باغ په زړه كې وټوكي زرغونې هيلې
بيا به د تيږو ذهن ونازوى سره يادونه
   آلمان   دسمبر سال ١٩٩۶
د باد په كجاوه كې
ملا د باد په كجاوه كې راغی،
ملا د وريځو د اوښانو له كاروانه سره،
په ښار راننوته
كې يې، "خورجينه" او په
يو څو ناچلې،
له تاريخه غورزېدلې
راوړي . "كرنسۍ "
  ملا ، كوڅه په كوڅه ګرځي له ښاريانو نه خندا را نيسي .  
****************** * *
ملا ټوپك غاړې ته واچاوه، جګړې ته ولاړ،
رنګوي، كوي،جامې "غزا " ملا
ملا  په سپينو، نا زنينو ګوتو،
د خپل لنډي ټوپك ماشه راكاږي،
راوړى . په كاله باندې يرغل "كفر "  ملاد
******************* *
ملا په سپينه بادي اوښه باندې زين كېښوده،
ملاته ګوره :
،"شهيد " شو، هم  "غازي "  هم
هم سلامت،
بېرته تر كوره راغى .
ملا بزګر شو، په پټيو كې سكروټې كري
ملا د سرو لمبو سترۍ ټولوي .
او د لوګيو درمنده ته له خندا شين دى .
* ****************** *
ووت . "محرابه " ملا ياغي شو، له
ملا د خداى خونه په تيږو ولي،
ملا په سر د كاغذي ګلونو تاج راوړى،
  ملا د تخت په طلايې مورګو لاسونه ايښي .
* ****************** *
ملا بې سته، بې پوښتنې د جنت په دروازه ننوت،
ملا ساقي شو،
ملا ويشي د كو ثرو،
پيالې،
ملا د حورو، له غوښنو ګلابې شونډو مچكې اخلي .
شمله بنګ و تړل ."سپېڅلې " ملا په سپينه او
* ****************** *
. ملا باران شو
ملا، باد شو،
ملا، وورېده،
ملا د وريځو له ړندو سترګو نه و څڅېده .
او ملا سپين شو،
ملا سور شو،
ملا تور وخته،
ملا د تورې شپې څادر شو، په ښار وغوړيده،
او ملا سيورى شو،
خو نه پوهيږم،
چې د څښتن، كه د شيطان سېورى
د جانان سيورى، كه د ځان سيورى .
  ١٣٧١) كابل /٣/١۵  (
غلې نغمې
په بڼو ستوري زنګوم داشنا كلي ته ځم
سترګې په لاره غوړوم، دآشنا كلي ته ځم
كلى خاموشه، ګودر شړ، كوڅې له دوده ډكې
رقيبه، كډې باروم، دآشنا كلي ته ځم
په شپو لړلي سرګردانه مسافر وختونه
ورو، ورو له سره تيروم ، دآشنا كلي ته ځم
ريښې ريښې ګريوان مې لاړو درقيب ګوتوكې
دننګ ځولۍ پيوندوم، دآشنا كلي ته ځم
بلبل له غږه بيګانه، ګل له بلبله پردى
غلې نغمې مې ژړوم دآشنا كلي ته ځم 
فبروري / ١٩٩۴ آلمان
درنه ځمه
درنه  ځمه،  مجبوري ده،  درنه  ځمه
په قسمت کې مې خواري ده درنه ځمه
ګوره ماته په غصه نه شې وطنه
راته پېښه نا چاري ده درنه ځمه
کابل هوایي ډګر د غبرګولي شلمه(۱۳۷۱)
خدای پامان
درنه لاړم خدای پامان، زخمي کابله
زما روحه، زما ځان، زخمي کابله
درنه لاړم خوله زړه مې وینې څاڅي
تانه جار، تانه قربان، زخمي کابله
کابل هوایي ډګر د غبرګولي شلمه(۱۳۷۱)
داغزو په سر
خپل رانه پردي شول، د پردو په سر
ګل راته اغزي شول، د اغزو په سر
نن څومره راټیټ شولو اسمان په ما
ستوري مې ځلېږي، دبڼو په سر
ژبې یې دسترګو راته وویل،
ژوند دی تېروه یې دلمبو په سر
تېر شولو بلبله د ګلونو وخت
اوس دې زندګي شوه د اغزو په سر
ګوره اشنا پسرلنی ښایست
خاندي یې ګلان، د اننګو په سر
خیر دی که یې سترګې درواغجنې شوې
پالمه یې مینه، دلیمو په سر
المان سپتمبر (۱۹۹۲)
ساقي دګلو وخت دى
 ساقي دګلووخت دى، يوه مسته پياله راكه
له عقله مې پردى كه،  په جنون مې مبتلا كه
كه  رڼا تيارې رڼا ډيوې دميوو بلې كه،
ماتم له سره واړوه، وختونه په خندا كه
دزهد شپه سبا كه درواغجن زاهد رسوا كه
كه  تورې نښې دتقوا دجام په لمبو پاكې،
څپې درڼا پورې كه ، په تورو ماښامونو
دشپې زلفى جړاو كه ، دسكروټو په لالونو.
********************
په شنو دښتو راوختې لښكرې دسرو ګلو
ككې دوريځو سرې شوې دالماسو په لونلو
  راخېژي له چمنه ، آوازونه، دبلبلو
غاټولو په سر ايښي رنګينه پيالې دملو
غونچې دګلو راوړې مستو پيغلو په وربلو
وږمې زلفې  خيشتې كړلې په عطرو دسنځلو
څپې شوې درنګونوپه تمامې دنيا پلنې
په سرو غميو ډكې شوې دشنه آسمان لمنې.
********************
ساقي دګلو وخت دى ، ګلالي شول غاړې غرونه
درنګ په سين كې لامبي، يخ وهلي ګلكڅونه
دغره په دړه كاږي لمر ، دزرو انځورونه
په شنه سهار كې پرانيستل، غوټيو ګرېوانونه
په خړو دښتو اوري ، دياقوتو بارانونه
سپرلي په غاړه راوړل دسنبلو امېلونه
په غره او په راغه كې ، د وږمې زلفې خورې دي
له ځمكې خوټيدلې بيا درنګ اوبوى چينې دي
********************
ساقي دګلووخت دى ، بيا دوران شو دمستيو
په مړو بوټو كې وچليده سا د پسرليو
پيغام دژوند راوړى غزلبولو توتكيو
ددښتې ناوې كيښودل خالونه د كيږديو
قالينې غوړيدلي ، په ډاګونو، په غونډيو
صهبا په تږيو وېشي خوږې شونډې د شهيو
دمشكو عطر وشيندل په غرونو كې هوسيو
اوږۍ دغوټۍ پورې شوې د څانګو په غړيو.
********************
ساقي دګلو وخت دى راچې پورته كړو جامونه
په چيغو كړو روښانه ، دا خاموشه ماښامونه
دتورې تروږمۍ په زړه كې بل كړو سره اورونه
د درد په ستنه وګنډو، د زړونو پرهرونه
دشپې زلفو كې وټومبو، دسپين سهار ګلونه
د باغ له سترګو ووينځو ، د يخ ژمي خوبونه
راووځو له ځانه او ور ګډ شوو په جهان كې
ځان ووينو له سره بيا په سترګو د جانان كي.
********************
ساقي د ګلو وخت دى ، بهارونه لا ژوندي دي
دتاك مړاوو رګونو كې،  اورونه لا ژوندي دي
دمينې درد آباد كې، فريادونه لا ژوندي دي
دسترګو په چينو كې، دريابونه لا ژوندي دي
لا ماتې ارادې نه دي ،هوډونه لا ژوندي دي
لا سوي پتنګان نه دي ، اورونه لا ژوندي دي
دا باغ به بيا خړوب شي د بلبلو په سندرو
دا ونې به سينګار شي، درڼا په مرغلرو
ورى (١٣٧٠)كابل
ديقين په لټه
   كې مې  لوستلي "سيپارو " ستا دسترګو
،"  آيا تونه " دتلپاتې خوږې مينې
  كړل " قضا" څه پرواده كه لمونځونه مې
ستړې نه شوې " ذكر" يا مې شوندې ستا په
سپيڅلى درته ساتم " مسجد" دخپل زړه
بلوم پكې داوښكو څراغونه.
* ****************** *
 ونيوه بتانو،  دې " كعبه"  چى دمخ
له تندي نه مې زاړه خاپونه لاړل
زه خو هسې دسجدو سوداګر نه يم
نه جنت غواړم نه سره دوزخ ته ژاړم
ماته نه كړم " طهورو "  به په "روژه " خو
" زكاتونه" كه نصيب مې شول دشونډو
,  دكوثرو دپيالو په تمه نه يم
بس يوازې يو ديدن درځني غواړم
خپله وركه لټوم ستا په پيدا كې
چينې ته بيايم . " يقين "د    تږې  "شك "   د
معبده مې په خپل زړه كې جوړه كړې
پكې ستايمه دمينې شنه يادونه .
*********************
د ټول عمر عبادت به ترينه ځاركړم
كه يوه شپه مې منلى په ګناه كړې
له رنګينو جنتونو نه به تير شم
كه يوه پياله سكروټې راته راكړې
ددنيا او دعقبا پروا مې نشته
ما دعشق په پښو كې توى كړل ثوابونه .
 دسمبر (١٩٩٨) آلمان
کالیزه
په هغه توره  اوتبجنه شپه کې ،
چې تازموږ له کلي کډه وکړه
ما دې دتلو لاره  ، په اوښکو با ندې ووینځله .
او ستا  دپله خاورې مې  ،
په خپلو سترګو باندې ومو ښلې .
        * ** *****************      
په هغه توره او تبجنه شپه کې ،
چې تا زموږ له کلي کډه وکړه ،
یوه ترخه او رژوونکې سیلۍ
پوله په پوله او کوڅه په کوڅه وګرځیده ،
اودخندا ګلان یې ورژول .
له هغې شپې نه بیا تراوسه پورې ،
زموږ دکلي دبامونو په سر ،
څوک کشمالي نه کر ي ،
او دویالې په غاړه ،
ویلني نه ټو کیږی ،
او دګودر  دشنې جلګې له پاسه ،
له سرو منګیو نه یوازې  څو کودي پاتې دي .
     * *******************   
له هغې تورې او تبجنې شپې نه ،
چې پکې تا له کلي کډه وکړه
دادی کلونه تیر شول
اودزمان دکتاب  ډیرې پاڼې واوښتلې ،
نه بیا دکلي  دبامونو په سر ،
چا کشمالي وکرل
نه دویالو په غاړه ،
ویلیني وټوکیدل
او نه ګودر بیا په منګیو ، پټ شو .
     * *******************   
په هغه توره او تبجنه شپه کې ،
چې ته له کلي لاړې
خندا له کلي لاړه .
ګلان له کلي لاړل
او اوس دکلي په آسمان کې ستوری نه ځلیږي ،
سپوږمۍ  دوریځو تور ټیکری اغوستی
آسمان له ځمکې مرور ، ځمکه له ستورو ځنې ،
وږمه له باغه بیګانه ،
ګل ،
                                            له بلبله ،
                                                                             پردی .
هره شیبه  اوهره ورځ  ده دماتم کالیزه  ،
دغم کالیزه  ،
دستم ،
                                     کالیزه .
کابل،  ( ۱۵   / ۴ /  ۱۳۶۶)
د ماښامونو په دار
وس راباندې وكوه،ګيله مې په خوله  نه راځي
دود مې كه اسمانه خو شكوه مې په خوله نه راځي
مينې مې د ژبې په سر نوم د يار كرلى دى
څه وكړم زاهده چې توبه مې په خوله نه راځي
سر به لكه شمه د لمبو په بيه وركړمه
پت به د عشق وساتم، پلمه مې په خوله نه راځي
هسې يې د سپينې خولې په تمه تومتي شومه
مست يې په كتويمه، بوسه مې په خوله نه راځي
ما يې د تسبو په لړ كې كفر د ابليس وليد
 موړ يې له سجدونه شوم، کعبه مې په خوله نه راځي
زه دسجدو نه یم، زه دسر دټیټیدو نه یم
وخته!  د تسليم توره قصه مې په خوله نه راځي
هر تورى زخمي دى، هر غزل د وينو رنګ لري
هيرې مې سندرى شوې، ټپه مې په خوله نه راځي
شيخه درواغجنه د جنت د پرښتو غله
تا چې دلته وكول، هغه مې په خوله نه راځي
ته خو به مې غږ د ماښامونو په دار پورته كړې
زه به چيغه چيغه شم، روژه مې په خوله نه راځي .
١٣٧١ د ١٨غبرګولي  كابل،
ماڼۍ که جونګړه؟
نوره دې نه یادوم  ،
نور دې دکور له مخې نه تیریږم
نور دې  کوڅه  په اوښکو نه وینځمه،
نوردې  دکلي  دچنار په ډډه نوم نه لیکم ،
نور دې دپله خاورې  په سترګو  باندې نه موښمه
اونور دې لاره دګودر نه څارم .
   ********************       
آرمان، آرمان هغه خوږې د انتظار شېبې مې،
چې ستا د زلفو په دار و ځړیدې.
آرمان، آرمان د هیلو تاندې نا زنینې غوټۍ
چې ستا د مینې په اور وسوزېدې.
آرمان، آرمان هغه د کلي د سنځلو ګلان
چې د نا پایه پسرلي په سهارونو کې مې
ستا د راتلو په لاره وغوړول .
اوله رنګینو امیدونو نه مې،
تا ته د زړه په سر ماڼۍ جوړه کړه،
خو ته یوازې د یوې شېبې، یوازې د یوې،
لنډې شېبې له پاره
زما د هیلو رنګینه ما ڼۍ ته ننوتې ،
بیا دې په سرو منګلو ،
زما د زړه په وینو،
زما د هیلو د ما ڼۍ په دیواله ولیکل،
چې دا جونګړه خو زما د اوسېدلو نده
او بیا د تل له پاره،
زما د زړه له کوره ووتلې.
      ********************    
نوره دې نه یادوم،
نور دې د کور له مخې نه تېرېږم ،
نور دې کوڅه په اوښکو نه وینځمه ،
نور دې د کلي د چنار ،
په ډډه،
نوم،
نه لیکم .
کابل ۱۳ ۷۰/۴/۱۹
راشه پسرليه
راشه پسرليه ، دغوټيو له باران سره
سېل  د رنګ او بوى سره دمشكو له كاروان سره
راشه دغوټۍ له سترګو پريمينځه رانجه دخوب
راشه د زخمي زخمي غاټولو له درمان سره
راشه چې جړاو شي په غميو، نښتېځلى، باغ
راشه پسرليه، دګلونو له توفان سره
راشه چې دونو په ښاخونو پاڼې وناڅي
ترانې ووايې، دغرو مماڼې وناڅي. باد
****************** * *
ژمى دى خفه نه شې دګلودغونچو په ځاى
مونږ درته په لاره زخمي زړونه غوړولي دي
خير كه وچكالي ده نه شبنم شته نه باران اوري
ستا دراتلو لارې مو په اوښكو ، پريمينځلي دي
اور مو په سر وړى، خو ډيوې مو لګولي دي
زړه د تروږميو كې مو ستوري ځلولي دي
 زموږ كلي ته لمر راوله! راشه پسرليه
بيرته يې پخلا كه، د عمرو مرور راوله.
* ****************** *
راشه چې باغونه مو ساړه ژمي وهلي دي
راشه چې ګلونه دخزان سيلۍ زپلي دي
راشه چې دبوټو په رګونو كې سا وچه ده
راشه چې غوټيو په سرووينو كې لمبلي دي
دښتې سوزيدلي، چمنونه رژيدلي دي
كرښې دقسمت يې په لمبو راته ليكلي دي
بس دى د اورونو ، دسوځونو كتاب واړوه
بس دى پسرليه، دغمونو كتاب واړوه.
* ****************** *
څه دى بهار څه دى، چې رڼا دمستۍ نه لري
سا دمستۍ نه لري ، صهبا دمستۍ نه لري
شور دمينې نه لري، سور اور دمينې نه لري
څا څكو دشبنمو كې ځلا دمستۍ نه لري
څه دى بهار څه دى چې  موسكا دغوټۍ ورېبي
څه دى بهار څه دى چې خندا دمسنۍ نه لري
څه دى بهار څه دى چې ويدې نغمې نه پاڅوي
تاندې غوټۍ ويښې نه كړي، شنې وږمې نه پاڅوي.
* ****************** *
راشه پسرليه، چې دلمر ګلونه وخاندي
توره شپه سبا شي، دسحر ګلونه وخاندي
باغ په خندا سر شي، لر او بر ګلونه وخاندي
راغ غونچې ،غونچې شي پيغامبر ګلونه وخاندي
بيا دپيغلو نجونو په ټټر ګلونه وخاندي
غر په ګلو پټ شي په كمر ګلونه وخاندي
بل شي په سپېرو دښتو، دګلو څراغونه بيا
پورته شي ،رپانده دغاټولو بېرغونه بيا.
* ****************** *
راشه په سپېرو دښتو كې سا د ژوندون وكره
راشه په سړو زړونو كې اور د جنون وكره
راشه بيا روښانه كه دمينې دمزلونو لار
راشه د ليلي زړه كې وفا دمجنون وكره
راشه تږې تالې دوږمې په ميو مستې كه
راشه د ماښام په دښته، سپين سباوون وكره
راشه پسرليه، باغ ته ناوې دګل راوله
ساندې ترانې كه ، وزرماتى بلبل راوله.
****************** * *
تركې دبګرام درنه جامونه دسوما غواړي
غواړي ،نڅا شورغواړي،شررغواړي، نغمې غواړي
پيغلې دبخدي درنه دردونوته دوا غواړي
بيا په نو بهار كې دبهار مسته خندا غواړي
پريږده له قفسه، ښايسته بلبلې والوزي
دا زخمي غوټۍ له تا نه شونډې دموسكا غواړي
زيب يې د پيكيو شه، ګلاب دګريوانه يې شه
سوز يې د سندرو شه، رباب د زنګانه يې شه.
* ****************** *
بيا به دا خزان، خزان وختونه بهارونه شي
بيا به دا شډل ، شډل ډاګونه چمنونه شي
بيا به دا اغزي، اغزي باغونه سره ګلونه شي
بيا به په رنګينو ګلو، ښكلي وربلونه شي
بيا به غم وهلي ماښامونه، سهارونه شي
بيا به دسپين غره غاړې ته ستوري امېلونه شي
بيا به دكابل لمنه ډكه په ګلونه شي
بيا به د (بابا) پګړۍ جړاوه په لعلونو شي.
* ****************** *
تا كه پسرليه ، دګلونو ګيډۍ راوړلې
تا كه د وږمې په وزر تاندې غوټۍ راوړلې
تا كه درڼا ناوې له تورو شپو راوايسته
تا كه دباران د رڼو څاڅكو ډولۍ راوړلې
تا كه په خاموشو ماښامونو كې شور وكره
تا كه زخمي زړونو ته د مينې پټۍ راوړلې
ته به ابدي شې ، ته به پاتې شې په زړونو كې
ته به د ژوند سا شې ، په ډاګونو ، په باغونو كې.
١٩٩٩/٢٠/ آلمان ،   ٢ 
دسکروټو په اقلیم کې
د سکروټو په اقلیم کې، ګلان نشته
په خوږ لن کې غاټول کله زرغونېږي
ګله! بل چېرته یې څاره د وږمې لار
سیلۍ ستا په پسته ژبه نه پوهېږي
دوطن بوی
له بیدیا نه راجګیــــــــــــږې دچمن بوی
دګـــــــل مخـــــــــــو پسرلیو، دبدن بوی
ما دسوې زړه کړکۍ کړه ورته خلا صه
چـــــاپـــــه زلفو کې راوړی دوطن بوی
یوه هیله
تورې خاورې به یې پورې کړم په سترګو
که قسمت یو ځلې بیا وطن ته بوتلم
خپلې اوښکې به یې پرخه کړم د ګلو
که کوم باد هغه ښایسته چمن ته بوتلم

انجنیر عبدالقادرمسعود   

بېرته شاته

Webmaster[at]benawa.com Design by: Benawa Network Copyright © Lekwal.com 2005